info over ontstaan en uitleg over de druktechniek
Wat is RISO en waarom is het zo mooi?
Riso is een druktechniek die ontstaan is in Japan, maar tegenwoordig ook in Europa populair is omwille van zijn ecologische aard.
Volgens Riso-techniek drukken gebeurt in een gespecialiseerde drukkerij want het vereist een speciale Risograph printer(1). Wat er zo bijzonder is aan deze druktechniek, zijn de inkten op basis van rijstzetmeel of soja.
En in tegenstelling tot de inkten voor klassieke drukpersen, zijn deze niet dekkend. Dat wil zeggen dat ze complementair bovenop elkaar gedrukt kunnen worden. Meer nog, door gebruik te maken van deze transparantie en te spelen met de verschillende patronen in de master, ontstaan verrassende effecten.
Ik dacht dat ik als grafisch ontwerper van opleiding wel zou kunnen begrijpen hoe je die beelden aanlevert aan de risodrukker, maar dat bleek toch iets complexer dan oorspronkelijk gedacht.
Desondanks de mensen van Afreux me heel vriendelijk en geduldig uitlegden hoe ik mijn documenten om kon zetten naar kanalen die geschikt waren voor druk op de riso-printers, bleef het onbegrijpelijk voor mij. In the end, I left it to the professionnal.
Samengevat gaat het om washi papier en gaatjes. Dan de eerste kleur drukken en telkens de andere er bovenop drukken.
photo by Fred Aldous
Kort en simpel uitgelegd heb je voor elke kleur in je ontwerp een andere kleurendrum(2) nodig met zijn eigen master. Dan wordt er per kleur op de master(3) een digitale vertaling van je drukopdracht gemaakt. (Hier zat mijn euvel)
Anders gezegd worden minuscule gaatjes gebrand in Washi-papier —waaruit de master bestaat— en over de juiste inkt-cilinder geplakt. Enkel door die gaatjes kan de inkt door komen.
Dat betekent dus ook dat je het papier voor elke kleur apart in de machine steekt en voor elke kleur de master vervangt. Daardoor ontstaan er kleine verplaatsingen tussen de onderlinge kleurlagen. Hieruit volgt dat elk exemplaar uniek en bijzonder is.
I love it!
Riso ontstond in Japan met de firma van Noboru Hayama na de tweede WO.
Na WOII voerde Japan hoge invoertaksen op veel Amerikaanse en Europese producten om de eigen economie weer op te bouwen. Een voorbeeld hiervan waren de klassieke emulsie inkten. Door de hoge taksen diende zich een noodzaak aan om een andere druktechniek uit te vinden.
In 1946 richtte Noboru Hayama de firma “Riso” op, wat letterlijk ‘ideaal’ betekent. Want hij wilde de mensen in de naoorlogse depressie eraan herinneren hun idealen niet te laten gaan.
Dankzij hem kunnen we vandaag nog steeds beroep doen op deze milieuvriendelijke druktechniek. Prachtig.
Omdat de ‘juiste woorden’ vinden niet altijd eenvoudig is, help ik met een smallstory jouw verhaal te vertellen.
Door middel van een intuïtief en gevoelsmatig proces teken ik wat jij mij wil vertellen, met drie unieke grafiettekeningen in magisch-realistische stijl, één ervan uitgewerkt als een pop-up die recht in je hart springt.
Jouw eigen verhaal in de vorm van een smallstory.
